Zo nauwkeurig als geen automaat ...
Zijn vrienden noemen hem Batman. De Californische Dan Kish is blind, maar dat weerhoudt hem er niet van om door de stad te fietsen. Of om alleen in de bergen te klimmen. Hij knipt met zijn tong, trekt door de wereld en tekent een foto met de echo, waarop geen lantaarnpaal, geen brandkraan en geen trottoir ontbreken. Batman ziet met zijn oren als een vleermuis. En wij, de zieners, zijn verbaasd: we kunnen nauwelijks een glimp opvangen van wat onze zintuigen kunnen doen. Maar omdat we de mens in de hersenen kunnen zien, valt licht in het rijk van de zintuigen: een Eldorado voor medicijnen. Muziek, kleuren, geuren, smaken en aanrakingen worden remedies - zelfs voor ernstige ziekten. Om dit potentieel van onze zintuigen te gebruiken, moeten we eerst begrijpen hoe ze werken.
Laten we een kop koffie pakken, duizenden sensoren in de vingertoppen registreren hoeveel het gewicht de huid vervormt. Als het niet het verwachte gewicht bereikt, wordt de druk op de bekerwand binnen 80 milliseconden gecorrigeerd, zodat het vat niet uit onze handen glijdt. Dankzij het tastgevoel brengen we de beker naar de mond, niet naar de neus, en onze lippen zijn op het juiste moment gevormd, zodat ze een vloeistof uit ditzelfde vat kunnen oppikken. De retina en olfactorische cellen hebben de drank lang geïdentificeerd als koffie, en de smaakpapillen op de tong en gehemelte bevestigen het feit dat ze temperatuur, consistentie en tolerantie testen en de maag een opdracht geven om spijsverteringssap te produceren. Als de melk in de koffie wordt bedorven, spuwen we het drankje zonder na te denken. Telkens wanneer u de beker opnieuw vastpakt, wordt elke keer dat u slikt alle informatie bijgewerkt - rekening houdend met de gewijzigde situatie in het lichaam. De zevende kop koffie smaakt anders dan de eerste - de bittere toon neemt toe en signaleert ons: genoeg cafeïne.
Koffie drinken is zo'n complex proces dat onze geest overweldigd zou zijn en daarom niet gehinderd zou worden. Zoals fietsen of skiën. Alleen het onverwachte bereikt ons bewustzijn - bijvoorbeeld de voetganger die voor de auto springt of de plotselinge stilte wanneer we in een drukke straat wonen. Daarnaast die prikkels waar we bewust onze aandacht op vestigen. De kerkklokken in de nacht vervagen ongekend, het huilen van onze baby daarentegen wekt ons wakker. De zintuigen zijn niet alleen hulpmiddelen voor de vreugde van het leven, maar in feite onze verbinding met de wereld; zij zijn onze onvermoeibare handlangers, onze persoonlijke bewakers - op patrouilles zelfs als we slapen; ze laten ons constant overschakelen naar de automatische piloot en werken toch zo soepel als geen automaat ooit zal kunnen doen.
Hoe de interactie precies werkt, Wetenschappers uit verschillende disciplines verkennen koortsachtig. Het tastgevoel integreert bijvoorbeeld emotioneel objecten in het lichaamsschema, wat betekent dat we het uiteinde van de balpen op het papier kunnen voelen. De hamer van de artisan, de scalpel van de chirurg, wordt de verlengde hand. De externe grens van ons lichaam, de fysieke grens van het ego, wordt voortdurend opnieuw gedefinieerd. En niet met het oog. Anorexia, bijvoorbeeld, hebben studies aangetoond, het lichaam is defect, de zelfperceptie wijkt significant af van de realiteit. Hier zijn volledig nieuwe benaderingen van genezing. Het smaakgevoel heeft niet alleen receptoren voor de vier bekende zoete, zure, bittere en zoute smaken, maar ook een vijfde, umami genaamd, die de smaak van het vlees identificeert. De diversiteit van smaakbeleving, zo begrijpen we, is geen luxe maar een biologische noodzaak. Het gevoel van smaak zorgt ervoor dat wat we consumeren ook wordt omgezet in energie en zorgt voor de balans van voedingsstoffen. Hoe dan ook: de receptoren op de tong bepalen onze eetgewoonten - een nieuwe manier om dit te beïnvloeden?
Het reukvermogen, we wisten het al, en braken het denken direct door naar het limbische systeem van de hersenen, waar emoties, herinneringen en onbewuste indrukken zich bevinden. Een gevoel waarvan de suprematie moet worden heroverwogen in de heersende hiërarchie van de zintuigen is het gezichtsvermogen. We geloven dat wat we zien niet altijd een goed idee lijkt. Onderwerpen aan de Universiteit van Pittsburgh werden gevraagd om hun linkerarmen op tafel te leggen. De arm was afgeschermd zodat ze hem niet konden zien. In plaats daarvan zetten de onderzoekers met hun handen een rubberen arm voor de onderwerpen. Ze moeten zich daarop concentreren, terwijl de onderzoeker tegelijkertijd de verborgen echte hand en de zichtbare rubberen hand aanraakt. Acht van de tien proefpersonen beweerden later dat ze de aanraking in de dummy hadden gevoeld.Geconfronteerd met twee mogelijkheden: tast en tast aan, onze hersenen vertrouwen meer op het gezichtsvermogen dan op het tastgevoel.
Dus hoe betrouwbaar is ons beeld van de werkelijkheid? Wat is dat? Werkelijkheid? Ook hier vinden we eindelijk het wetenschappelijke bewijs voor wat ons bijna gek maakt in veel ruzies: iedereen heeft zijn eigen waarheid. Ons beeld van de wereld is hoogst subjectief. Als we de arm in het gips plaatsen, zien we plotseling overal gepleisterde mensen. Als we zwanger zijn, voelen we dat de hele wereld gewoon aan het planten is. Het is duidelijk dat het doel van de zintuigen alleen is om de informatie te selecteren die we nodig hebben, zodat we kunnen overleven.
Maar soms ervaren we iets welke niet direct gerelateerd is aan deze stuur-, waarschuwings- en besturingsfunctie. We ruiken bijvoorbeeld de geur van een kaneelbroodje en een winterdag van sedimentlagen uit de kindertijd, lang vergeten, ontvouwt zich in het oog van de geest, helder en compleet in elk detail: er is het oranje licht van de keuken, de voelbare aanwezigheid van de zusters, het gevoel van Klein en veilig zijn. Of de eerste akkoorden van een lied, en de pijn van een vorige liefde bindt je keel. Vaak registreren we het proces niet bewust, maar ervaren we alleen zogenaamde "afstemmingen", zijn plotseling nors, zonder te weten waarom. Het is goed mogelijk dat alleen de hoofdhouding van een tegenhanger in de S-Bahn onbewust de herinnering aan een onsympathiek persoon heeft opgeroepen.
Het is net alsof je een deur opent en een glimp van een uitgestrekt, onheilspellend rijk waarin onze levens zijn opgeslagen. Verleden, maar ook een enigmatisch onderdeel van het heden, waarvan we niets opmerken. Elke zintuiglijke ervaring laat zijn sporen na. Van vele miljoenen informatie per seconde, nemen we bewust maximaal 40 waar, alle anderen zinken zonder omwegen in de diepten van het onderbewustzijn. Het onbewuste slaapt nooit, het is zijn gegevensverzameling in de baarmoeder al begonnen en gearchiveerd daarachter de basiservaringen van de mensheid. Het leidt ons af van de weg. Omdat het onbewuste naast de geest het tweede systeem is, waarmee we acties kunnen produceren. Als Freud het onderbewuste had vergeleken met een omvangrijke ijsberg en het bewustzijn alleen met het uit het water stekende, weet je vandaag dat bewustzijn op zijn best een sneeuwbal is op deze ijsberg. "De kracht van het onbewuste over ons is enorm", zegt neurowetenschapper Gerhard Roth van de universiteit van Bremen. En onze zintuigen zijn de meest directe lijn daar - niet alleen voedt het onbewuste zich eraan, maar ze zijn ook het kanaal waardoor we onszelf het meest direct kunnen contacteren.
Een sexy gedachte, omdat niet alleen onze angsten daar leven, zoals we lange tijd geloofden, maar ook onze creativiteit, ideeën, motieven. Een onuitputtelijk reservoir dat zijn vruchten afwerpt. Om je daar echter onder te dompelen, biedt het ook de mogelijkheid om depressies, angsten en bloedbad te genezen. Zonder een woord. Het idee van manipulatie is niet nieuw. Al tientallen jaren proberen warenhuizen ons aan te moedigen muziek te kopen door muziek te sproeien, en koekfabrikanten onderzoeken het goede geluid wanneer ze om een goede reden in de wafel bijten. De genezende kracht van zintuiglijke waarnemingen is echter door de conventionele geneeskunde afgedaan als een hocus-pocus. Maar studies tonen nu aan dat muziek in operaties de behoefte aan narcotica vermindert, dat zang bij een patiënt met de ziekte van Alzheimer herinneringen oproept waar hij of zij geen verbale toegang meer toe heeft, dat pijn pijn en angst verlicht, geuren depressie verminderen en beroertes premature baby's beter maken , We leren dat zielstoestanden niet alleen bepaalde houdingen veroorzaken, maar dat bepaalde houdingen ook zielstaten kunnen suggereren die op hun beurt iemands gezondheidstoestand beïnvloeden. Lichaamsfeedback noemt het, en lichaamsbesef speelt hier een centrale rol.
Onze zintuigen zijn het toetsenbord tot een grandioos instrument. Eentje die we niet goed spelen. We kloppen te vaak op sommige toetsen, waardoor anderen onaangeroerd blijven. Daarom verdelen we ons gehoor totdat het geluid ons ziek maakt, we worden blootgesteld aan de vloed van in het oog springende beelden die ons onder druk zetten. Geur en smaakzin laten we echter belemmeren, bieden dezelfde geuren en smaken en doen dit zonder toewijding. We steken met aaien en strelingen.
Het zou niet veel kosten, net iets meer aandacht - vanaf het moment dat we 's ochtends onze ogen openen en het eerste licht registreren, wijden we ons aan de badkamer voor lichaamsverzorging, malen koffiebonen en snijden de banaan voor het graan. Er zijn eindeloze mogelijkheden voor ons om momenten te winnen. Hoe meer we onze zintuigen gebruiken, hoe fijner, hoe bekwamer ze worden. Hoe fijner je bent, hoe aangenamer en gezonder je leven. Waar wachten we op? Laten we ze gebruiken, onze 2000 sensoren bij elke vingertop, onze miljoenen olfactorische cellen en enkele duizenden smaakpapillen. We kunnen dit najaar leven, zodat de geconcentreerde zintuiglijke kracht ons goed door een lange winter brengt.
