Oorlog en vrede
Indrukwekkend, wat de ZDF durfde te doen: Het vertalen van de 1500 pagina's tellende roman "Krieg und Frieden" van Leo Tolstoy ("Oorlog en vrede") als kwart-meter voor tv is zonder twijfel een zeer ambitieus project. Op het eerste gezicht kan de Europese coproductie deze taak aan: Kostuums, achtergronden en epische vechtscènes zijn bombastisch en een echte pracht. Het budget was ook voldoende voor grote namen in de cast, dus zelfs sterren als Malcolm McDowell, Hannelore Elsner en Alexander Beyer zijn erbij betrokken. De producenten zelf zijn natuurlijk nooit moe om hun inspanningen in cijfers uit te drukken: 2400 kostuums! 1500 paarden! 15.000 extra's! Waanzin!
Maar net als die nuchtere cijfers, liet het eerste deel gisteravond niet noodzakelijk een emotionele indruk op mij achter, Ik heb het origineel van Tolstoy nooit gelezen en kan daarom niet zeggen of de serie recht doet aan de roman. Alleen voor zichzelf was "oorlog en vrede" - althans voor mij - niet spannender dan elke andere "TV-event-film". In plaats van luchtbruggen, brandbommen of stormvloeden was het hier tijd voor Napoleontische campagnes tegen Rusland.
Waar de 'oorlog' in het eerste deel ondanks prominente vermelding in de titel eerder een ondergeschikte rol speelt. Belangrijker zijn de uitbundige feesten van de Russische adel, de smachtende vrouwen, (ofwel ongelukkig in onschuldige engelen of snode, manipulerende teven), en de dappere mannen die een gepassioneerde wals naast hun militaire plicht opzij zetten. Dat is allemaal heel mooi, maar niet dieper dan elke telenovela. De ZDF adverteert tenslotte met de slogan: "Na deze film zal iedereen geloven dat je het boek hebt gelezen." Naast alle hartzeer verwacht ik iets van de diepte waaraan de roman zijn klassieke status te danken heeft. Natuurlijk doet nauwelijks een scriptversie recht aan een belangrijk literair werk maar gisteravond vroeg ik me af en toe af of Tolstoj een eeuw later actief was onder het pseudoniem 'Rosamunde Pilcher'.
Niet dat alles tegen oppervlakkig liefdesdrama aanstootgevend zou zijn - Ik hou van ongecompliceerd tv-entertainment! Zou slecht zijn als het tv-programma alleen uit debatten en topzware documentaire zou bestaan! Maar dan wil ik, tenminste emotioneel, graag in het verhaal komen. Dat was gisteravond zeker niet het geval.
Moeilijk te zeggen waarom. Misschien de acteurs? Ze zwaaiden, met uitzondering van enkele "grote namen", vaak tussen stripachtig over-inschrijven (schurkprins Kuragin en dochter Helene zouden goed passen in een Disney-film met hun cliché sluwheid) en zielloze dagelijkse soap apathie (Clémence Poésy als koe-ogende, dappere Natasha). Of het script, dat me verraste met onwillekeurig grappige dialogen zoals deze:
"Hou je van rozen?" "Oh ja, rozen zijn mooi."
Dat was waarschijnlijk niet het geval in de roman van Tolstoj. Belenene-gebruikers kunnen me misschien een lesje leren in de reacties.
Misschien is er een probleem, maar dat tv-producties die zichzelf willen verkopen als betere films, onvermijdelijk altijd de korte strohalm trekken. Natuurlijk, 26 miljoen euro is veel geld - maar niet voor een film. En wie zichzelf zo koppig vergelijkt met Hollywood-producties als dit vierdelige, moet dan omgaan met het bezwaar dat hij er ondanks alle inspanningen nog steeds relatief goedkoop uitziet.
Wat mij betreft, geef ik er de voorkeur aan om mijn verliefde aristocraten in oorlogsrust te reiken voor mijn dvd 'Gone with the Wind'. Een film die trouwens werd voorspeld door filmster Gary Cooper dat hij "de grootste flop in de geschiedenis van Hollywood" zou worden. Zoals je kunt zien, hangt het succes van epische liefdesdrama's niet af van de kritiek op een enkele grumbler.
