Nog een aperitief?
Heb je alleen maar honger? Dan verraad je me waarschijnlijk meteen. Een paar weken geleden hebben vrienden in Zuid-Duitsland een gastronomisch menu geserveerd waar ik nog steeds van houd. Om te beginnen waren er canapes met paling, vervolgens ganzenleverpastei. Rode mul gevolgd op couscous en een sorbet van papaja met tijm. Toen werd een prachtig hert geserveerd. Dan de desserts! Kokosrijst met sinaasappel, gevolgd door chocolademousse. De selectie Franse kazen ontbrak zo weinig als de chocolaatjes voor koffie. Klinkt als pure gulzigheid, toch? Vetten, vetten en opnieuw vetten.
Na de maagreinigende Grappa aan het einde vielen we stil. De stilte van de fijnproevers. We hadden geen zin om een uur te roeren. Rond middernacht gingen we wandelen onder de sterrenhemel. Geweldig! De hele week heb ik nog steeds het geheugen geconsumeerd. Misschien bedoel je nu, een keer per jaar kun je zoiets doen en dan misschien met Kerstmis. Maar je had het graag gehad, toch? Althans dat is hoe ik me voel als ik de Brunetti thrillers van Donna Leon lees. De commissaris zit altijd bij zijn familie en eet de grootste delicatessen, alsof er geen criminelen in Venetië rondrennen. Hij maakt het op dit moment niet uit, hij is een fijnproever en weet dat zijn analytische vaardigheden niet echt lijden aan goed eten. Misschien zelfs toenemen? Ik denk dat hij gelijk heeft.
Je kunt leren genieten
Een reeks zinnen over voedsel is zo onophoudelijk ingeprent in ons alsof ze tot de universele kennis van de mensheid behoorden. Bijvoorbeeld: vet eten is ongezond. Suiker maakt je dik en je tanden zijn gebroken. Zout verhoogt de bloeddruk. Eieren zijn cholesterolbommen. Veel mensen houden zich er zelfs aan, het idee om ongezond voedsel te eten is erger voor hen dan het overschaduwen van hun bankrekening. Vandaag weten we dat veel van deze overtuigingen die we van jongs af aan kennen, halfbakken zijn. Zelfs voedingsdeskundigen gaan ervan uit dat genot - als het niet alleen voor dagelijkse binging is - een positief effect heeft.
"Plezier in eten is gewoon een goed humeur - en in de maatschappij a fortiori," zegt Antje Gahl van de Duitse Nutrition Society. "Als je echt kunt genieten, kun je meer doen voor je gezondheid dan als je jezelf door nieuwe regels heen laat gaan." Als we naast de kachel voedingstafels hebben, elke nacht onze persoonlijke vitaminebalans maken en constant denken aan calorieën en extra kilo's, zijn we ongetwijfeld briljante accountants van onze dagelijkse energie-inname - maar verder niet? Deze gedachte maakt helemaal geen plezier en er verschijnt een dik stuk Sacher-cake voor mijn ogen. Ik moet het gewoon kopen ...
Ondertussen zijn er verschillende studies over "mood food", dus voedsel dat onze stemming beïnvloedt. Snoepjes zoals chocolade of cake zorgen ervoor dat de bloedsuikerspiegel omhoog schiet. Endorfines komen vrij - goed humeur verspreidt zich. Amerikaanse onderzoekers ontdekten ook dat donkere chocolade, mits met mate genoten, goed is voor het hart: het bevat veel flavonoïden, fytochemicaliën die de hartvaten en slagaders beschermen.
Ook in rode wijn zitten flavonoïden, en dat een glas wijn goed is om te eten, wist je waarschijnlijk al. Er zijn ook informatieve studies over de relatie tussen bloeddruk en zout: slechts elke tweede hogedrukpatiënt die zijn of haar inname van zout beperkt, daalt de bloeddruk. Dus iedereen die denkt dat flauw eten automatisch gezond is, sterft zichzelf zonder dat het nodig is. Als we bij de kachel staan en onze aspergesoep proeven, moeten we ook vertrouwen op onze smaak en niet op de zoutkorrels in de soep. En tenslotte bevatten noten, die worden beschouwd als mesten: amandelen, pistachenoten of walnoten, veel poly-onverzadigde vetzuren, die op hun beurt de cholesterol in het bloed verlagen.
Veel voedsel dat goed smaakt en als zonde wordt beschouwd, is dus niet zo schadelijk als we denken, sommige kunnen zelfs goed zijn voor het lichaam - het is allemaal een kwestie van dosis. Misschien moeten we het vaker doen met Commissario Brunetti: meer anarchie op het bord, minder zelfcensuur. Wat je gelukkig maakt, geluk teweegbrengt, verrukt, ontketend, kan niet helemaal verkeerd zijn. Als we de gezondheidsmens blijven rondhangen, schuldgevoelens ontwikkelen tijdens het eten, vertragen we alleen maar. Wat op zijn beurt leidt tot ongemakken die elders opbreken. Maar als je denkt dat je eigenlijk te dik en ongezond bent, verzin dan een rijkelijk menu - in je verbeelding. Hoofdfilm om van te genieten.Dan kan het gebeuren dat je plotseling opspringt en begint te koken. Maar zou dat echt zo erg zijn?
