Dansen met de golven
Moments for Eternity: de Atlantische Oceaan houdt nooit op met kletteren aan de wal. En de fietsers op de kliffen in het zuidwesten van Portugal willen graag urenlang naar de permanente golven kijken
Golven. Ze donderen op de kliffen. Ze verdringen zich in de kreken. Ze rollen over het zand. Wild dansend water, blij om eindelijk te arriveren na jaren van zeilen over de zee. Ik houd mijn fiets vast en kijk de klif af. Als de golven naar me toe komen, voel ik me heel goed de straal op mijn gezicht. Als de golven rollen, is er een geluid in mijn maag.
"Heb je ooit naar de zee gekeken en geen golven gezien?" José schudt zijn hoofd. We staan op een richel, 45 meter boven het gebulder. Voorzichtig duwen we de wielen naar het einde van de Cabo Sardão. Een vissersboot die op de Atlantische Oceaan dobbert. Een zeemeeuw vliegt over ons hoofd, zijn schaduw flitst over de steile rand. Aan de eindeloze kust waait een briesje en laten we onze armen koel inademen. "Waar het land eindigt en de zee begint," schreef de dichter Luís de Camões een half millennium geleden, "daar ligt Portugal." Rijd naar de zee. Rijd door de zee. Twee dagen geleden zijn we vertrokken om door het zuidwesten van het Iberisch schiereiland te fietsen. Van Sines in de Alentejo tot Lagos in de Algarve, altijd in de buurt van de kust, altijd naar het zuiden, 280 kilometer in zes dagen. "Is dat mogelijk, José, hoeveel bergen zijn er op het spoor?" Onzeker kijken we de eerste ochtend naar de goedgetrainde benen van onze touroperator en zijn gele trui. "We willen genieten van de reis en geen wielerwedstrijd organiseren", zegt José Neves en glimlacht bemoedigend in de ronde. Maar Martha past de vulling van haar fietsbroek aan omwille van de veiligheid, Maria stopt haar hartslagmeter, David trekt zijn fietsschoenen aan met speciale zolen. "Waar zijn de medicijnen?" Vraagt Gregory, de ChroniquesDuVasteMonde VROUW-fotograaf. Iedereen lacht. José verdeelt de trekkingfietsen: "Dit zal voorlopig je thuis zijn."
Fotoshow: het zuidwesten van Portugal
Sommigen zeggen dat fietsen is als leven op een eiland. De pedalen schoppen je weg van de rest van de wereld. De gedachteketen stopt met rammelen. Het hoofd is vrij, niets is belangrijker. Wij zijn eilanden, hoe spraakzamer hoe langer we ons door het land verplaatsen. Heb je de grote kurkeik gezien? Een muilezel. En daar, de oude windmolen. Is het omdat we banen hebben die ons niet opknappen voor fietsen of stilte? Maria z. B. is financieel adviseur, David Lawyer en Martha Psychotherapist. Metropolitan, een totaal van drie vrouwen en vijf mannen tussen de 34 en 57 jaar oud, die het alledaagse leven uit hun lichaam willen schoppen, krijgen een nieuwe impuls. En zijn nieuwsgierig naar Portugal - bijna allemaal zijn het de eerste keer in het land.
Na een lange tour is het goed om gewoon buiten in Lagos te zitten en iets te drinken
Een diepe vallei opent zich voor ons. In kronkelwegen gaat het de hellingen af. "Remmen", roept José voor elke draai. Ik controleer mijn computer op het stuur: 47 kilometer per uur. Wauw, ik ben nog nooit zo snel op de fiets geweest, een rivier kronkelt door de kloof. De blauwe glinsterende band van de Ribeira de Aljezur, omzoomd met zandbanken. 'Hé, dat is goed,' straalt Martha in de wind. Het ruikt naar rozemarijn en de harsachtige bladeren van de rotsrozen die parfumeurs gebruiken voor hun kostbare essenties. Ik ontdek lavendelbloemen tussen de struiken, stop en kies een steel om aan mijn stuur te kleven.
Aan de andere kant van het dal rijst een reeks heuvels op. De ene den sluit aan op de andere. Aan de horizon het silhouet van een fort, de Castelo Aljezur. Een chauffeur lokt enthousiast door het open raam. "Fietsen is niet erg populair bij ons", zegt José terwijl we terug golven. Iedereen die zich op eigen kracht door het land beweegt, geniet van de bewondering van het volk. Slechts één keer zullen we een andere fietser tegenkomen tijdens onze tour. Een oude man die met zijn hengel op zijn rug vist en terugrijdt naar zijn dorp.
Wij pioniers werken onze weg de berg op naar het Castelo. Mijn gezicht gloeit, mijn adem klopt. De gedachten draaien in een cirkel. Hoe hoog is de berg? Geen idee. Hoeveel meer meters? Eindeloze veel. Is er niet alleen een bank in de schaduw? Het maakt niet uit. Een vrouw kruipt in het open raam van haar huis en maakt de ramen schoon. "Bom dia," begroet ze. Het bloed beukt zo hard in mijn oren dat ik haar stem nauwelijks hoor. Ik staar naar José's achterwiel alsof het me de berg op kan trekken. "Dat verbrandt alles uit je," kreunt David aangenaam naast me. Yeah. Voor het kasteel sta ik op en wacht tot mijn benen weer voelen.Machtige keien, opgestapeld tot muren en torens, het fort is een ruïne uit de tijd van de Arabieren. Ik klim de grazige binnenplaats op en kijk uit naar de horizon, waar zee en lucht in een diffuus blauw samenvloeien. Ruw is het land voor de kust, gebruind door wind en zon. Macchia bedekt de aarde.
Soms passeren we velden waar een paar pompoenen en aardappels groeien. Een groene iriserende libel vliegt in onze richting, een tijdje nies ik naast haar. Ik sta er versteld van hoe stil het is om ons heen. Misschien is het de stilte die onze reis speciaal maakt. Niets crasht, brult, geluiden, we zijn ver verwijderd van de eentonigheid van geluiden. Een natuurpark strekt zich uit van Sines tot vlak voor Lagos - een oase in het toeristische zuiden. Rustig, we flirten op de fietsen. En maak een lus rond een opgedroogde slang liggend op het zandpad, rammelde omhoog. Dust. Stof op de voeten, die vast zitten in sandalen. Stof op de handen. Stof op waterflessen en zonnebril. Dus staan we elke avond voor een ander hotel.
Bij Ponta da Piedade schommelen boten tussen rotsen in het inktblauwe water
Vandaag begroet Georgina Jacinta Silva ons voor haar landhuis. Op het dak van de "Casa Monte João Roupeiro" taps toelopende schoorstenen hoog in de lucht, die doen denken aan kerktorens. Krekels tjilpen in de zwoele lucht en het ruikt naar voedsel. Georgina laat ons de kamers zien. David rammelt de metalen platen onder zijn fietsschoenen over de terracotta vloeren zoals Fred Astaire.
Ik ga even zitten op mijn smeedijzeren bed. Spreid je handen uit over de dikke muren die de hitte buitensluiten. Georgina kookte een vijfgangendiner met haar tante Rosa. De tante haalt de vis van de grill, roach, de favoriete vis van José. Georgina brengt de soep, de filet van zwart varken, de zelfgemaakte Chouriço, met veel paprika gekruide worst. "Dit is niets bijzonders", zegt onze hospita bescheiden, terwijl ze onze blije gezichten ziet. "Dat is hoe ik kook voor mijn gezin." Het kost ons twee uur om met de bergen voedsel om te gaan.
Alleen Max, onze computerspecialist, staat op en verdwijnt een tijdje. Een klant heeft problemen met de software, Max hangt aan de telefoon. Kort samengevat, mijn maag trekt samen als ik denk aan de stapel onafgewerkt werk op mijn bureau. Daar kwamen tante Rosa en Georgina met de tarte da natas, slagroomtaart en een karaf portwijn. We eten en praten zo hard dat Georgina's kat de staart van de staart voedt en naar de tuin vlucht.
Bijna niemand vertelt over thuis tijdens onze tour. Alsof het een ongeschreven wet was. Toch is het hoofd weer vrij. Gratis voor scènes die de fiets passeren. Een zwerm ooievaars in de lucht. Een herder tussen zijn geiten. De meter hoge agave bloeit. Slaperige dorpjes waar hooguit een oude vrouw in een bloemrijke schort om de hoek schuifelt of in haar voortuin staat.
Het gebied wordt steeds heuvelachtiger, hoe verder we naar het zuiden komen. Laat maar, onze benen hebben in korte tijd sterkere spieren gekregen. We werken routinematig de hellingen op, in de "Granny-Gang", zoals José de kleinste versnelling noemt. Meestal fietsen we over asfaltwegen, alleen langs de kust stoten we over smalle paadjes over kiezels of surfen we door poedersuikerzand.
"Waar anders ga je fietsen?", Vraagt Maria me. Ze is verbaasd als ik haar zeg dat ik gewoon naar de fiets ga om te winkelen of vrienden te bezoeken - en toch komen de bergen omhoog. Maria is de atleet in onze groep, ze fietst op mountainbikes, jogt en wandelt veel. Liggend op het strand? Hoe saai. Ik denk het ook. Ik ben niet jaloers als ik een stel zie in een van de vele baaien bij de zee, de luie doze onder de paraplu. Ik denk aan de komende dagen. Naar de Algarve, waar de rotsen aan de kust bizarre bogen treffen en grotten vormen. Waar veel dolfijnen in de zee leven, willen we in Sagres ze bezoeken. José steekt zijn hand op, iedereen stopt. Onze touroperator haalt het gereedschap uit zijn zak - David heeft een bord.
Na Vila do Bispo wordt het land plotseling plat, alsof het alle begeerte om zichzelf mooi te maken, kwijt is. Gebarsten aarde, gedroogd gras - niemandsland, kaal en somber. De weg is zo stenig dat mijn knieën pijn doen en het wiel trilt. Eindelijk Cabo de São Vicente, de zuidwestelijke punt van Europa.
De rode koepel van een vuurtoren schijnt in de zon. De oceaan glinstert in het avondlicht. De golven botsen tegen de kust. We staan stil aan de rand van de klif, aan de andere kant van de Atlantische Oceaan Amerika. Iets als oneindig is in de lucht. Waar is het einde van de wereld en waar is het begin?
Reisinformatie: Fietstocht door Portugal
Fietstocht door Portugal: De reis was geboekt bij Olimar Reisen (tel. 02 21/20 59 04 90, fax 20 59 04 99, www.olimar.com/pedalritter). Acht dagen, inclusief vijf dagen op de fiets, kosten vanaf 1280 euro. Vluchten, accommodatie, maaltijden, bagagetransport zijn bij de prijs inbegrepen, fietsen zijn beschikbaar vanaf 100 euro extra. Vertrek elke zaterdag, op voorwaarde dat ten minste vier deelnemers zich registreren.
Boekentip: "Portugal" uit de serie Dumont True travel, met veel informatie over het land en de mensen en prachtige foto's (22,95 Euro).
Op de volgende pagina: fototentoonstelling Portugal zuidwest
