De briljante comeback van de burn-out

ChroniquesDuVasteMonde: Professor Brähler, u bent een expert in modeziekten ...

Elmar Brähler: Het woord 'mode' vind ik misleidend. Het klinkt pejoratief, alsof deze ziekten een tijdgeestfenomeen zijn en geen echt lijden. Omdat de slachtoffers het verkeerd doen. Ik spreek liever van 'moderne ziektes'. Dit verwijst naar alle ziektes die een tijdje naar voren komen en dan weer verdwijnen. De meeste zijn psychische of psychosomatische klachten.

Dus zijn moderne ziekten een soort gezondheid strooien vuur? Ze vangen een tijdje veel en zijn dan weer weg?

In zekere zin wel. Maar met deze ziekten is het ingewikkelder. Mensen voelden zich altijd ziek of onwel. Maar of iemand een bepaalde malaise als ziekte waarneemt en hoe men het noemt, verandert van tijdperk naar tijdperk.

Heb je een voorbeeld?

Voel je volledig uitgeput door de eisen van het dagelijks leven. Vandaag wordt de "burn-out" genoemd. Ongeveer 100 jaar geleden was er een ziekte met zeer vergelijkbare symptomen, de neurasthenie of zenuwzwakte. Er werd verondersteld dat de uitputting symptomen werden veroorzaakt door de snelle technische ontwikkelingen zoals spoorweg en telefoon. De ziekte verdween in de jaren dertig van de vorige eeuw. 50 jaar later werd het burnoutsyndroom beschreven. Het werd beschouwd als uitputting door mensen in sociale beroepen die emotioneel uitgeput waren en vervolgens in de vergetelheid raakten. Momenteel heeft het een briljante comeback, maar deze keer als uitputting die iedereen kan treffen die zich gestrest voelt.

Elmar Brähler, 68, was hoofd van de afdeling Medische Psychologie en Medische Sociologie aan de Universiteit van Leipzig en is onder andere uitgever van het recent gepubliceerde Woordenboek van Moderne Ziekten (526 p., MWV).

Wat doet het ertoe als een bepaalde aandoening als een ziekte wordt ervaren?

Daar zijn verschillende redenen voor. In de sterk geïndividualiseerde samenleving van vandaag is het normaal dat elke persoon zijn of haar zeer persoonlijke leed zeer serieus neemt en toeschrijft aan ziekte. Vermoedelijk zijn er altijd onverdraagzaamheden geweest tegen voedsel, maar in andere tijdperken heeft het individu niet zoveel belang genomen. Als je je ziek voelt, wil je aandacht en hulp. Maar u kunt hier alleen op rekenen als de klachten sociaal geaccepteerd zijn. De golf van neurasthenie ebde bijvoorbeeld met het begin van de Tweede Wereldoorlog - mensen hadden plotseling andere zorgen en niemand sprak over dergelijke gevoeligheden.

Dat wil zeggen, we tonen eerder leed, als we erop kunnen rekenen met genegenheid?

In elk geval! Dat is de reden waarom mediaberichten de juiste golf van een moderne ziekte kunnen veroorzaken. Dit was bijvoorbeeld het geval bij de eerste meldingen van vrouwen die op de televisie over hun boulimie praatten. De volgende dag kwamen veel vrouwen naar artsen omdat ze net hersteld waren van de ziekte. Ze hadden al eerder geleden. Maar ze hadden geen naam voor hun lijden en hadden daarom niet de moed om ermee naar de dokter te gaan.

Maar is dat goed of slecht, als u onmiddellijk denkt dat u wordt getroffen zodra u leest of hoort over een nieuwe ziekte?

Allereerst is het goed als iemand zich met zijn malaise tot een specialist wendt. Maar natuurlijk is er ook het gevaar van manipulatie, bijvoorbeeld door farmaceutische bedrijven.

Tegenwoordig is het normaal dat iedereen zijn persoonlijk leed heel serieus neemt.

Hoe alstublieft?

Een tijdje was bijvoorbeeld de menopauze van mannen erg populair. Studies zijn overal aangehaald waaruit blijkt dat bij mannen boven de 40 het mannelijkheidshormoon testosteron afneemt en daarom lijden aan slaapproblemen en depressie. Een hormoongel beloofde remedie. Toen bleek dat de onderzoeken werden betaald en geëvalueerd door het farmaceutische bedrijf dat ook de hormoongel maakte. Onafhankelijk onderzoek bevestigde de resultaten niet. Zelfs het "Sissi-syndroom", dat populair was aan het begin van de jaren 90, bleek een PR-uitvinding te zijn. Een farmaceutisch bedrijf had zich eenvoudigweg verspreid door reclame en de media die achter het activisme van zeer actieve vrouwen vaak een depressie verbergen - en als een vergelijking gebruiken, de bedrijvige en naar verluidt ongelukkige keizerin Sissi. Natuurlijk had het bedrijf ook het juiste medicijn klaarliggen.

Is dat een algemeen gevaar in moderne ziekten? Dat een bepaalde malaise vanwege belangenbehartiging bij de ziekte hoog is?

Absoluut. Het enige wat u hoeft te doen is een kijkje nemen in het nieuwe handboek voor de diagnose van psychische aandoeningen, de zogenaamde "DSM 5". In het huidige nummer wordt rouw om de dood van een geliefde bijvoorbeeld als pathologisch beschouwd als het langer duurt dan twee weken.'S Nachts werden zoveel mensen die eerder als gezond werden beschouwd ziek.

Welke ernstige moderne ziektes zijn momenteel heel gebruikelijk in Duitsland?

De eerder genoemde burn-out, dus de mentale vermoeidheid, maar ook de aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit, korte ADHD en verschillende problemen met het voedsel, zoals eetstoornissen of voedselintoleranties.

Moderne ziekten zijn een weerspiegeling van cultuur.

Waarom zijn ze?

Moderne ziekten zijn een weerspiegeling van cultuur. Dat klachten zoals burn-out of ADHD zo populair zijn, is gerelateerd aan onze meritocratie. Niet perfect werken is zo slecht dat het wordt gezien en behandeld als een ziekte. Aan de andere kant laat de burn-outgolf ook zien dat veel mensen lijden onder de druk om te presteren - en het ook in het openbaar durven te tonen. Eetstoornissen, aan de andere kant, komen meestal voor in rijke samenlevingen. In landen waar mensen verhongeren, bestaan ​​ze niet.

En wat is er gebeurd met de ziekten die volledig verdwenen zijn?

De meest bekende is de hysterie, die zo'n 100 of 150 jaar geleden erg in zwang was, maar tegenwoordig geen rol meer speelt. Als een vrouw 's morgens wakker werd en plotseling een verlamde arm had waarvoor geen organische oorzaak bestond, vermoedde ze de hysterie van de zenuwziekte en stuurde haar naar de psychiater. Zelfs vandaag zijn er nog steeds mensen met verlamming, die door niets te rechtvaardigen zijn. Maar men interpreteert ze meer als een organische ziekte en gaat naar de neuroloog.

Dienen mensen in andere culturen dus ook andere moderne ziekten te hebben?

Natuurlijk! In Japan is bijvoorbeeld een aandoening die "timide blaas" wordt genoemd vaak voorkomend. De meeste vrouwen zijn getroffen. Ze zijn doodsbang om naar een openbare instelling te gaan omdat ze bang zijn om genante geluiden te maken. In Japan is het erg gefronst om een ​​naaktheid te tonen. De "Shy Bubble" is zo gewoon dat veel openbare toiletten worden gesoniceerd. Jonge mannelijke Japanners lijden aan de psychische stoornis Hikikomori, een soort sociale terugtrekking. De tieners sluiten zich wekenlang op in hun kamer, kijken tv of spelen computerspelletjes. Men spreekt van een miljoen patiënten. En men denkt dat de ziekte uiteindelijk een antwoord is op de hoge eisen van de samenleving.

Een goede arts vraagt ​​ook om de achtergrond.

Wat adviseer je aan iemand die iets leert over een moderne ziekte en zich realiseert: Precies deze symptomen heb ik?

Het is vaak niet 100 procent dat je meteen wenkt aan een nieuw ziektebeeld. Iedereen die zichzelf meteen begint te behandelen kan gemakkelijk een vicieuze cirkel binnengaan waar alles draait om deze ziekte. Het is beter om te praten met een arts of iemand die u vertrouwt.

En hoe weet u of één persoon u goed behandelt?

De arts moet de patiënt serieus nemen met zijn klachten! Hij moet hem niet als een hypochonder bestempelen, maar ook niet meteen een diagnose stellen. Een goede arts vraagt ​​ook naar de achtergrond: wat is er aan de hand in het gezin, is er iets met de kinderen, met het beroep, zijn er andere zorgen? Dat is de enige manier waarop hij kan ontdekken waar de ziel veel vandaan kwam en wat die persoon daadwerkelijk kon helpen.

Welke moderne ziektes moeten we in de toekomst verwachten?

De ontwikkeling van nieuwe media biedt voortdurend ruimte voor nieuwe verslavingen, zoals internetverslaving of gokverslaving. En de eetstoornissen zullen zeker een tijdje populair blijven. Op dit moment is bijvoorbeeld orthorexia, de obsessieve zorg van het eten van iets ongezonds, een ziekte die in de lift zit. Ook kunnen verstoringen van de lichaamsperceptie toenemen. Het aantal mensen dat lijdt aan de zogenaamde "body dysmorphophobia" of "KDS" neemt al toe. De getroffenen zien er normaal goed uit, maar voelen zich volledig misvormd en lijden veel. Hier worden de sociale idealen van jeugdigheid en de angst voor ouderdom weerspiegeld. Dit veroorzaakt allemaal zoveel druk dat sommige mensen er ziek van worden. Maar elk tijdperk beschrijft het veld opnieuw. Eén ding is zeker: over 50 jaar zal je lachen om veel van de hedendaagse ziektes - en lijden aan andere ziekten.

The Failure of Rainfurrest (Mei 2024).