Max Raabe: "Natuurlijk speel ik met clichés"

Met het Palast Orchestre maakt Max Raabe al meer dan twintig jaar muziek in de stijl van de jaren 1920. Hij tourde met succes door Azië, optredens in Carnegie Hall in New York en op de bruiloft van shockrocker Marilyn Manson. Nu heeft de Westfaalse inwoner van Berlijn een soloalbum opgenomen. In een gesprek biedt hij beleefd mineraalwater aan, maakt zo nu en dan de das recht en vertelt over zijn afkeer van jeans en zijn voorliefde voor zwarte humor.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Meneer Raabe, u lijkt te zijn uitgevallen in uw uiterlijk en uw muziek. Wat is het modernste aan jou?

Max Raabe: Mijn wekker. Dit is zo'n digitaal apparaat met batterijen erin. Het werkt zonder dat je het moet opvoeden. Ik denk dat dat het modernste is dat ik bezit.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Veel muzikanten gaan de nacht door en slapen tot de middag. Hoe is het met jou, ben je erg gedisciplineerd?

Max Raabe: Nee, ik ben helemaal niet gedisciplineerd. Als er premiere feesten zijn en ik eigenlijk naar bed moet omdat er de volgende dag een concert is, ben ik vaak de laatste persoon die het feest verlaat. Hoewel ik het altijd anders doe.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Hoe was het in je jeugd toen je klasgenoten Abba hoorden en de disco's binnenstroomden. Omdat je van oude schellakplaten hield?

Max Raabe: Ja, dat was mijn muziek. Maar ik heb er niet veel over gesproken.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Was je muzikale smaak beschamend?

Max Raabe: ik wist al dat wat ik leuk vond niet helemaal actueel was. Maar ik vond het ook niet erg geheimzinnig. Toen we onderweg waren, hoorde ik wat de anderen hoorden.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Heb je je anders gekleed dan je klasgenoten?

Max Raabe: niet merkbaar anders. Ik hield van corduroy jassen. Ooit had ik ook een spijkerbroek, maar ik vond het ongemakkelijk. In de winter was het te koud en te warm in de zomer. Dus schakelde ik weer over op corduroys.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Wat draag je als je op een zondagmiddag op de bank hangt en een film kijkt - joggingbroek?

Max Raabe: Nee, trainingsbroek zeker niet. Ik heb een selectie baggy corduroy-broeken die ik aantrek om te rappen.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Heb je soms het gevoel dat je op het verkeerde moment leeft?

Max Raabe: Dat is alles. Maar ik ben zeer tevreden met de tijd waarin we leven. Behalve de korte reis in de Weimarrepubliek, hebben we voor het eerst in handen, die ons regeert. Voordien leefden de Duitsers onder gekke vorsten of dictators. Nu we in zeer geordende omstandigheden leven, gaat het prima. We kunnen bijvoorbeeld de beste dingen, avocado's en mango's kopen. We hebben centrale verwarming, je wordt niet constant op straat aangevallen. En we kunnen muziek maken die niet van de huidige tijd is, die niet eerder bestond. In de tijd van Bach werd alleen het moderne gehoord. En in de klassiekers allemaal Bruckner en Wagner, maar bijna niemand hoorde Beethoven.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: De stukken die u interpreteert, komen voornamelijk uit de Weimarrepubliek. Wat fascineert je aan de jaren 1920?

Max Raabe: Er is nog nooit zo ironisch omgegaan met woorden en inhoud op een ander moment. De teksten waren slim geformuleerd maar tegelijkertijd humoristisch en ongelooflijk onderhoudend. Dat gebeurde niet eerder, maar niet daarna. Gelukkig herstelt het zich langzaam, er is weer heel slimme, Duitstalige popmuziek. Maar wat een hit wordt genoemd, bevindt zich nog steeds in een vrij duistere staat.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: De copywriters en componisten op uw huidige album "Übers Meer" zijn allemaal van Joodse afkomst. Was dat een bewuste keuze?

Max Raabe: Nee, zo is het geworden. Het heeft veel met humor te maken. Copywriters zoals Fritz Rotter en Robert Gilbert hebben elkaar aangespoord, werden steeds geavanceerder en bizar. En het waren toevallig Joden. Ik plaatste de plaat volgens muzikale aspecten en realiseerde me toen dat het allemaal stukjes mensen waren die na 1933 niet in Duitsland konden blijven en moesten emigreren. Daarom is de titel "Übers Meer".

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: De hoofdrolspelers van deze nummers zijn soms vuist dik achter de oren, ze bedriegen hun vrouwen of doen gladde aanbiedingen, bijvoorbeeld in het nummer "Weet je wat je kunt".

Max Raabe: Ja, dat was een vrijheid na decennia van censuur waarvan de copywriters gebruik maakten. Ik hou echt van die zwarte humor, maar het is nog steeds gematigd op het huidige album. Deze keer ging het meer om de rustige, soulvolle titel.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Waarom heb je op dit moment zo'n doordachte plaat zonder orkest opgenomen?

Max Raabe: Voor het plezier van het opnemen van liedjes in een warme, intieme sfeer in de studio. Ik zing vaak privé voor mezelf. En ik merkte dat ik toen heel rustig zong. In deze stijl wilde ik een plaat maken.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Wat vind je van zulke liedjes?

Max Raabe: Ik ga naar archieven of naar de kelder van muziekwinkels, er zijn meestal enkele laden, waarin oude zadelboeken zijn opgeslagen. "Vijf uur thee" is de naam van het spel of "Thee en dans", vooraan is een zeer kleurrijke cover met een danspaar erop en daarin worden de danshits van die tijd verzameld.

Ik wil niemand kwaad maken

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Een onderwerp van het album is het afscheid. Dat zou u bekend moeten zijn, u bent altijd onderweg.

Max Raabe: Ja, maar iedereen kent dat gevoel. Daarom zijn de opnames erg ingetogen en stil. Ik wil mensen niet van streek maken met mijn interpretatie.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Is dat de reden waarom je op het podium relatief terughoudend bent?

Max Raabe: (lacht) Ja, ik doe ook niet veel. Als ik zing over de zon en de maan, hoef ik niet op te komen. En ik hoef niet theatraal te zijn over het hart als het gaat om liefde.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Iedereen die het live heeft meegemaakt, wordt toch weggeblazen. Ze zijn uiteraard ook erg teruggetrokken.

Max Raabe: Ik probeer het. Mijn concerten moeten geen universitaire lezing zijn, maar een vermakelijke avond, maar deze muziek is geschreven.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Kun je uitleggen waarom je muziek in het buitenland zo goed werkt? Het woord mop is voor de meeste luisteraars verloren.

Max Raabe: Het werkt puur door de muziek en de manier waarop ik mijn stem gebruik. Daarnaast leg ik vaak uit tussen liedjes in de lokale taal, waar het over gaat.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Voor veel buitenlanders ben je de belichaming van Duits. Stoort het u om een soort vertegenwoordiger te zijn?

Max Raabe: iedereen is de vertegenwoordiger van zijn land zodra hij de grenzen verlaat. Of je nu een restaurant met shorts en slippers binnengaat of met een vrij bovenlichaam in de ijssalon.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Dat zou je nooit doen.

Max Raabe: Nee, dat zou ik nooit doen. Ik wilde gewoon duidelijk maken dat iedereen verantwoordelijkheid draagt voor het beeld dat hij in het buitenland communiceert. Natuurlijk speel ik met het beeld van de Duitser. We dienen stereotypen met onze nauwkeurige uitstraling, onze zeer goed georganiseerde in- en uitgangen. Wat mensen verbijstert, is dat er zoiets bestaat als humor en zelf-ironie in Duitsland.

Ik ben niet gedisciplineerd

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Wordt er veel gelachen tijdens je concerten in het buitenland?

Max Raabe: Ja, om eerlijk te zijn, zelfs meer dan in Duitsland. Als ik een moderatie doe in de VS, voel ik me soms een komische serie met gelach.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Voel je je op zulke momenten meer een muzikant of een entertainer?

Max Raabe: Als ik zing, ben ik een muzikant. En als ik daar sta en iets vertel, ben ik anders en entertain ik de mensen. Beide horen bij elkaar.

ChroniquesDuVasteMonde-woman.de: Wat zou je hebben gedaan als er niets was gebeurd met je vocale carrière?

Max Raabe: (lacht) Penner? Ik weet het niet Ik heb eigenlijk voor opera gestudeerd. Ik heb mijn studies gefinancierd met de muziek die ik nu aan het doen ben. Het was niet de bedoeling dat ik me eraan zou houden. Maar het ging goed en ik besefte dat ik dat wilde doen. Je moet ongelooflijk gedisciplineerd zijn als operazanger. Dat ben ik niet.

Max Raabe: Over de zee

Ongebruikelijk zachte tonen Max Raabe slaat toe in zijn soloalbum "Übers Meer": 15 nummers, allemaal uit de jaren 1920, geschreven door Joodse muzikanten. Klassiekers zoals "Somewhere in the World" of "Helemaal achterin waar de vuurtoren staat", weten we in het origineel van de Comedian Harmonists en Hans Albers, andere stukken zijn echte parels die Max Raabe in de archieven heeft opgegraven. Een warme, intieme plaat - maar we missen de zwarte humor waar de zanger zoveel van houdt.

In april gaat Max Raabe solo op tournee. Alle datums zijn te vinden in onze Cultuurkalender.