NSU-terroristencel: Zwickau na de dag X.

De overblijfselen van het huis in Zwickau, waar de drie leden van de terreurcel woonden

© Black / Reuters

De benauwde en de paranoïde tonen al bij de voordeur. Het naamplaatje is gemaakt van koper, "Dienelt" is erop gegraveerd in bloei. Onder deze naam woonden Beate Zschäpe, Uwe Mundlos en Uwe Böhnhardt als een broer en zus plus een vriend in de Zwickau Spring Road 26. Slechts een paar centimeter van het bord: Het gat van het kijkgaatje. Daarachter was geen eenvoudige lens, maar een bewakingscamera bevestigd. De kabels zijn nog steeds duidelijk zichtbaar op de foto's die op deze 15e dag van de procedure in de rechtszaal van München worden getoond.

Getuige L., Kriminalhauptwachtmeister, rapporteert bijna waarderend en tot in detail over de Trutzburg, die de drie NSU-terroristen op de tweede verdieping hadden gecreëerd. "Hier zie je de dwarsbalken, rechts, links, twee bouten die naar buiten kunnen worden geduwd", legt de politieagent de driedubbele beveiligde stalen deur uit en houdt zijn rechter wijsvinger in de lucht: "Het slot beweegt verticaal." Ook was het kabelbeheer van de tweede bewakingscamera bij het raam "behoorlijk" in de wrijfstrip gelegd, de camera bleef steken in een bloembak met groene plastic planten.



Ontsnap met Bekennervideo en de katten Heidi en Lilly

Er zijn ongeveer 380 kleurenfoto's, verschillende schetsen en tekeningen waarmee de getuige de toestand van het huis na dag X verklaart. De dag waarop het plan in beslag zou nemen, wat de rechtse terroristen waarschijnlijk al hadden vastgesteld. Een plan voor het geval ze ooit zouden opvliegen. Het was de bedoeling dat de twee mannen zichzelf zouden doden. En dat Beate Zschäpe de erfenis van de NSU bekend zou maken. Het is nog steeds niet duidelijk hoe Beate Zschäpe hoorde van de dood van haar kameraden in de camper in Eisenach. Het staat echter vast dat ze ergens op 4 november 2011 om 15:08 uur tien liter benzine in het gemeenschappelijke appartement heeft uitgedeeld en een vuurtje heeft aangestoken. Voordat ze 15 dvd's had gevuld met de NSU-Bekennervideo in de zwarte portemonnee en de twee katten Heidi en Lilly onder zijn arm geklemd hadden. Toen rende ze naar buiten, net op tijd voordat het "brandstof-luchtmengsel" explodeerde. Ze noemde haar buurman: "Bel de brandweer!".

Ze was lang weg toen het huis platbrandde. Nadat de brandweer om 15.15 uur in Spring Street was gearriveerd, probeerden ze eerst om erachter te komen wie er nog meer in huis kon zijn, zegt L. De politie probeerde het registratieregister te bemachtigen. "Maar dat was natuurlijk niet in overeenstemming met de verklaringen van de buren"? Natuurlijk hadden Mundlos, Böhnhardt en Zschäpe zich niet geregistreerd in het Bürgeramt. Tot ongeveer 22 uur hadden ze gezocht naar de twee mannen, of op het moment van de explosie nog in het huis waren, konden de buren niet zeggen. Niemand kon weten dat die twee al lang dood waren? ze lagen in hun brandende camper in Eisenach, slechts 180 kilometer verderop.



Slechts enkele dagen later, alleen toen de elf wapens uit het huis en de handboeien van Michele Kiesewetter werden teruggehaald, was alleen het vuur in de lentestraat de plaats delict.

De onderzoekers hebben minutieus de oorzaak van de brand gereconstrueerd, wat duidelijk zal zijn op deze dag in München. In elke kleine hoek waarin ze hebben gefotografeerd, vertoonden de speurhonden een "typisch weergavegedrag" op de plaatsen waar Beate Zschäpe benzine had gedistribueerd. Beate Zschäpe was grondig. En toch vonden de onderzoekers duizenden bewijzen - waarvan er velen relevant waren voor de vervolging van Zschäpe als medeplichtige - die ze aanvankelijk in plastic zakken stopten en naar een politiegarage vervoerde. Daar legden ze ze netjes op witte doeken. De politieagent L. beschrijft dit ook aan de rechtbank.

De reconstructie, de getuigenissen, de sporen van benzine op haar sokken, zoals ze vier dagen later poseerde: op zijn minst kan de brandstichting Beate Zschäpe waarschijnlijk worden opgespoord. De zwaarte daar bovenop, want in het aangrenzende appartement zat haar oude, gehandicapte buurman. Dikke scheuren hebben zich gevormd in de muur van haar woonkamer, er zijn rookgassen in het appartement binnengedrongen. Getuige L. heeft dit met rode strepen op de foto's geschilderd. De buurman had kunnen sterven, evenals twee bouwvakkers die toevallig een pauze namen.

Beate Zschäpe ziet waarschijnlijk ook de omvang van de vernietiging in deze vorm voor het eerst. Ze zit tussen haar twee advocaten, heeft haar linkerhand in haar nek gelegd en kijkt soms bijna opgewonden op de foto's van haar brandende nest.

Bijna 20 maanden geleden verliet ze het huis in paniek. Nu ziet ze de schoenen van haar dode kameraden op de foto's en zou iemand willen weten, wat dit met haar triggert. Bijna zoals een gids nu het politiebureau Zschäpe door haar oude leven leidt - of wat er nog van over is. "We gaan nu van de 'openhaardkeuken' naar de achterste 'vuurtje E', de woonkamer ', zegt hij. En dat de gang in een "gedroomde staat" is, muren worden "aangetast door het roet". Objectief, technisch gezien, werd het ondergrondse leven hier vastgelegd. Sportkamer, kattenkamer, twee "slaapplaatsen", een van hen een hoogslaper. Wie heeft waar geslapen en met wie alleen Zschäpe weet. Ze had niet moeten weten wat de daden waren, dat is de strategie van haar verdediging. De kluis was echter, zoals de politieagent L. verschillende malen benadrukt, "aantoonbaar open".



Als een pensioen voor terroristen

Het dagelijks leven van het trio kan je voorstellen wie naar de foto's in de rechtszaal kijkt: drie elektrische tandenborstels in de badkamer, waar alle tegels tijdens de explosie van de muur zijn gevallen. Een kijkje in de schoenenkast: Hello Kitty sandalen en Tigerpuschen erin. In de woonkamer hangen spiegels tegen de muur, kleine kattenflappen in de deur. De ingerichte keuken is bewaard gebleven, behalve de magnetron, je ziet een verkoold kruidenrekje, op de keukentafel een blauwgestreept smal tafelkleed, de hoekbank is verschmort. Op de plank staat nog steeds een liter H-melk in de dure koelkast een komkommerglas en twee flessen Prosecco.

Het was een gezellig huis dat Zschäpe, Mundlos en Böhnhardt hier hadden gecreëerd. Bijna als een pensioen voor terroristen: sinds april 2008 woonden ze in het 125 vierkante meter grote appartement in het burgerlijke Zwickau-Weißenborn. Vanaf hier gingen ze niet op een moordentocht, hun laatste slachtoffer was Michele Kiesewetter in 2007. Vanaf hier was er alleen verlof en bankoverval voor haar.

Het oude, gele kolonistenhuis, gebouwd in 1930, waarin de drie woonden, was de trots van de buurt. Buurtbarbecues werden hier gehouden, en Beate Zschäpe gaf hier ook bier uit. Al in oktober 2007 kwamen ze het gerenoveerde appartement bezoeken als "Geschwisterpaar Dienelt". Het Siedlerheim is nu gesloopt. De stad wilde geen bedevaartsplek voor neo-nazi's.

De foto's tonen een uitgebrande dakspant, puin en graafmachine. De bladeren aan de bomen in het kleine park waren gedeeltelijk groen, gekleurd op andere plaatsen, geel en rood. Dag X was een mooie, milde herfstdag.

Beate Zschäpe, schuilplaats, NSU, NSU trial, Zwickau, onderhandelingsdag, Eisenach, brandweer, camera