Gardameer: hoogtepunten en reistips

Het geblaf en grommen is oorverdovend, alsof minstens tien honden achter de grote houten deur zijn gesprongen. Elke keer dat ik Marina bel, rennen de honden uit. Dan roept ze tegen me vanuit de diepten van haar huis, ik moet wachten. Na een korte tijd sloot ze haar drie huisgenoten op en ging de deur naar de binnenplaats open. Er is geen geluid hoorbaar. Marina lacht omdat ik elke keer bang ben. Daarbij reed ik meer dan 30 jaar naar het Gardameer en weet precies wat er zal gebeuren als ik aanbel.

Het altijd weer meer

Marina, onze buurman, is net zo natuurlijk voor het Gardameer als "La Polenta", de cirkelvormige heuvel achter ons dorp. Fasano Sopra ligt net boven de westelijke oever, in de buurt van Gardone, waar het Gardameer verbreedt. Marina is waarschijnlijk tussen de 70 en 80 jaar oud, ik weet het niet precies. Elke dag rammelt ze met haar Vespa om boodschappen te doen en draagt ze bijna altijd een van haar ouderwetse, wat stoffige rokken. Ze heeft weinig geld en een groot hart. Elke keer als ik daar ben, krijg ik eieren, sla, vijgen of zure peren van haar, ze heeft een stukje land niet ver van het dorp.

"Che bella giornata", wat een mooie dag, zegt ze vaak, wanneer de zon opkomt boven "La Polenta" en het oppervlak van het meer glinstert, alsof duizenden glasscherven het licht teruggooien. In haar oude gezicht is dan een gloed, teruggetrokken, maar duidelijk zichtbaar. Ze is blij als in februari de mimosa voor haar huis bloeit en in de zomeravonden de grote hitte afneemt en een zucht van wind de huid borstelt. Marina is een van de vele mensen hier die hun omgeving waarderen en zich op natuurlijke wijze aanpassen aan het ritme van de seizoenen. Ze kunnen blij zijn met kleine dingen, en als het maar een fles olijfolie is, misschien iets van de olijven uit hun eigen tuin, die in de late herfst naar de oliemolen werd gebracht.

In Limone sul Garda steken sommige huizen als nesten op het graniet. Het dorp duwt de oever van het meer op in terrassen.

Deze overeenkomst met wat is, vind ik leuk en geeft me een gevoel van veiligheid als ik naar de ik-weet-niet-zo-tijden rijd in ons appartement aan het Gardameer.

Natuurlijk schelden mensen ook. In een luid dialect waarvan ik geen woord versta. Omdat de olijfoogst wordt geprezen. Omdat het internet zo ontzettend traag is op de heuvel waar je woont. Omdat in de zomer de toeristen, die nodig en gehaat zijn, op het meer vallen, de straten blokkeren en je geen gratis zitplaatsen in het café krijgt. Maar heel vaak is er alleen deze vreugde. En de wens om het met anderen te delen.

"Kijk, grote vent," zegt een Milanese die een tweede huis heeft in Fasano Sopra. Hij houdt me een Coregone vast, een klein blaufelchen, vlak voor zijn neus, hij heeft hem net van het Gardameer getrokken. "Ik heb geen zin om het vee uit te schakelen, maar het kan niet frisser zijn." Dus ik sta op, de ingewanden zijn behoorlijk bloedig, maar het is niet de eerste vis die ik hier uithaal. En dat smaakt zoveel beter dan de verpakte filet van de supermarkt.

I LIKE THE UNPERFECT, DE WEIGERING VAN DE MODERNITEIT

ER ZIJN REGIO'S IN ITALIË, die in de afgelopen decennia nauwelijks zijn veranderd. Dit is om zo te zeggen het oude Italië, dat geen zin heeft in grote veranderingen. Het Gardameer is er een van. Afgezien van enkele moderne vakantie-appartementen en luxe spahotels, is het meer trouw gebleven aan zichzelf. Veel hotels zien er net zo stoffig uit als 30 jaar geleden. Sommige tunnels op de westoever zijn net zo slecht verlicht als toen. De schepen van de Navigarda, die rondrijden op het meer, stralen een nostalgische flair uit. Het is alsof je in een oude film stapt als je aan boord gaat.

Je kunt het allemaal leuk vinden of het helemaal "ranzig" vinden, zoals mijn tienerzoon zegt wanneer hij bij mij is aan het Gardameer. Ik ben een van degenen die van die eigenzinnige charme houdt: de onvolmaakte, slordige, de onuitgesproken weigering van de moderniteit. Het Gardameer doet me denken aan reizen in mijn kindertijd, toen ik met mijn ouders naar de Zwitserse meren was. Zelfs toen hield ik van de tochten met de stoomboten, waar we vele uren op spendeerden en langzaam over het water reden.

ALS IK MEER GARDA BEN, Ik merk hoe mijn tempo vanzelf vertraagt. Dit komt vooral omdat ik veel tijd besteed aan alleen maar kijken. Vooral de bergen rond het meer, laat me niet gaan, het is als een geheime dwang. Mijn respect voor de bergen is waarschijnlijk omdat ik een noorderlicht ben en het grootste deel van mijn leven in Hamburg doorbracht.

De bergen rondom het meer trekken de aandacht. Bij Pregasina kun je naar het oosten kijken richting Monte Baldo.

Bovendien hou ik van de Monte Baldo, een heuvelrug van ongeveer 30 kilometer lang en op sommige plaatsen ruim 2000 meter hoog. Hij is aan de oostkust, ons appartement op de westoever, daar heb ik hem recht onder mijn neus. Alleen in de zomer verdwijnen de bergen vaak in de nevel. In de winter laten ze zich echter zien in glasheldere contouren, niet zelden zijn de toppen wit gepoederd en in de late namiddag gloeien ze gloeiend rood even, totdat de zon onder is.

Deze foto's zijn erg intens, zoals archetypen die me aarden. Ik denk dat de kleuren van het Gardameer nu in mijn DNA zijn overgegaan. "Het is zo leuk hier dat je bijna slecht kunt gaan", zei een vriend van mij eens. Dat is precies hoe het is.

IN HET VÓÓR EN NA HET SEIZOEN LIEF IK DE MEERJAREN. Ik ben blij in het vroege voorjaar, wanneer de mimosa's en sierkersen in bloei staan, wanneer de eerste cafés hun terras openen en de onvermijdelijke Italiaanse pinten op hun gasten loslaten. Ik geniet ervan, wanneer in de herfst plotseling de zomer weer komt, een sfeer van de lucht, een onverwacht geschenk. Dan zit ik in Salò, een van mijn favoriete plekken, in mijn T-shirt in het café en kijk naar de verkreukelde lokale bevolking die over de lange promenade langs het meer slentert.

In de winter ben ik blij als de bladeren van de olijfbomen zilverachtig in de zon glinsteren en het weelderige groen van pijnbomen, cipressen en laurier me troosten over het feit dat de natuur net volledig is verdwenen. In de zomer ben ik minder aan het Gardameer - te druk, te warm, te hard. Aan de ene kant. Aan de andere kant is baden in het koele meer geweldig, het strand achterlatend en naar de bergen zwemmen. Maar wanneer een van de vele motorboten zijn motor laat huilen, draai ik me zo snel mogelijk om.

Er zijn zoveel nieuwe en mooie dingen te ontdekken

In de afgelopen jaren heb ik wandeltochten ontdekt, elke keer als ik nieuwe wegen en dorpen tegenkom. In de tuinen staan oude slangen en omgekeerde kuipen tussen tomatenheesters, nauwkeurig opgestelde bedden zijn hier eerder zeldzaam. Ik hou van de betoverde "Valle delle Cartiere" achter Toscolano-Maderno, een vallei waar tot 50 jaar geleden nog steeds papier werd gemaakt in molens en een romantische stroom haastte. Een andere keer stijg ik op naar de 1.600 meter hoge Monte Pizzocolo op de westoever. De klim is bezweet, maar het uitzicht op het grootste meer in Italië, dat plotseling zo klein is geworden, geweldig.

'S Nachts verlichten straatlantaarns de kliffen, zoals in Limone sul Garda.

Soms, na vele wandelingen in eenzaamheid, voel ik me als mensen. Daarna rijd ik naar het schiereiland Sirmione in het zuiden, waar je de beroemde grotten van Catulla kunt zien, ruïnes van het Romeinse rijk. Een overvloed aan mensen wandelt daar als aan de Via del Corso, de Romeinse winkelstraat. Niettemin blijf ik. En laat me het dorp uitrijden, naar de kleine Romaanse kerk van San Pietro in Mavino, waar bijna niemand verdwaalt.

Daar is het, deze eigen Sirmione-flair. Misschien komt het door de vele olijf- en cipressenbossen dat het schiereiland bijna mediterraan lijkt. De kerk is ook omringd door olijfbomen, binnen zijn prachtige fresco's, de oudste dateren uit de 12e eeuw. Een steen voor de kerk draagt de eenvoudige inscriptie "Ascolta il silenzio"? hoor de stilte. Aan het Gardameer hoor ik haar op veel plaatsen, zelfs bij de grootste kiezelsteen.

Reisinformatie DE TUIN VAN HET MEER

www.visitgarda.com: Hier vindt u, overzichtelijke, gedetailleerde informatie over plaatsen, accommodatie, evenementen, de aanloop naar het klimaat? en voor surfers en zeilers: informatie over de wind aan het Gardameer.

gids: Eberhard Fohrer, "GARDA LAKE". Goede mix van achtergrondkennis en praktische tips, waaronder zeven gedetailleerde wandeltochten (360 pagina's, 18,90 euro, Michael Müller Verlag)

blijven:

Locanda Agli Angeli Mooie locatie in het autovrije centrum van Gardone Sopra. Binnenplaats met een klein zwembad, smaakvol ingerichte kamers, sympathieke sfeer. DZ / F vanaf 100 Euro. www.agliangeli.biz

Villa Sostaga Boetiekhotel in de buurt van Gargnano in een voormalig jachthuis boven het meer. Individueel ingerichte kamers, prachtige tuin met zwembad. DZ / F vanaf 170 Euro, www.villasostaga.it

food:

TRATTORIA AGLI ANGELI. Verfijnde, iets duurdere keuken. Ongewone pasta-creaties (bijv. Met parelhoen), heerlijke vis. Via Dosso 7, Gardone Riviera

PIZZERIA NABLUS. Fantastische, knapperige pizza, eerlijke prijzen. Groot terras met een prachtig uitzicht op het meer. Via Supiane 1, Gardone Riviera, www.ristorantenablus.com

TAVERNA KUS. Voormalig landhuis over het meer met spectaculaire wijnkelder. Regionale gerechten, bijvoorbeeld B. hertenstoofpot, truffelpasta. Localita? Castello 14, San Zeno di Montagna, www.ristoranteveronatavernakus.it

Vrije tijd:

DE BOTANISCHE TUIN VAN ANDRE? HELLER is heerlijk weelderig en poëtisch, met bloeiende planten van over de hele wereld. Tussendoor kom je sculpturen tegen van Keith Haring of Roy Lichtenstein? een perfecte combinatie van kunst en natuur. www.hellergarden.com

BADEN SirmioneDe "Lido delle Bionde" op het puntje van het zuidelijke schiereiland heeft een lange steiger, het water is lichtblauw-turkoois, omlijst door rotsen met Romeinse ruïnes. Toscolano-Maderno: De "Lido Azzurro" op de westoever is een van de weinige zandstranden aan het Gardameer, met uitzicht op de Monte Baldo tegenover. San Felice del Benaco: De "Baia del Vento" is beschermd tussen twee landtongen, met uitzicht op de Isola del Garda, bootverhuur.

BEZOEK Isola del GardaNeogotisch paleis met oude familiefoto's aan de muren, perfecte Engelse tuin aan de voorkant van de villa en een dichtbebost park. Tickets inclusief boot oversteken vanaf 31 Euro, www.isoladelgarda.com

Vittoriale degli Italiani: grootschalig ensemble in Gardone Sopra met openluchttheater, onderzeeër, residentie en mausoleum van de dichter Gabriele d? Annunzio, concerten in de zomer, www.vittoriale.it

Hingucker Het Madonnabeeld "Regina Mundi" is gemaakt door een monnik, ze staat 532 meter boven de zeespiegel op een terras boven het meer.

Een artikel van BRGITTE Woman