Lira Bajramaj: glamourmeisje met boodschap
Mevrouw Ambassador draagt vandaag een korte T-shirtjurk, legging en kniehoge laarzen. Haar donkere krullen vallen opzettelijk wild op haar schouders, om de pols bungelt een armband met een hanger, "D & G" is erop, Dolce & Gabbana. Ze zag Champions League TV gisteren. Lionel Messi, zegt ze, "was zo schaamteloos buitensporig als hij de bal over de doelverdediger sloeg en het ding vervolgens in duwde - zo flagrant!"
Normaal ziet servicekleding er anders uit in de diplomatieke dienst. En meestal is het meest gebruikte woord van een ambassadeur ook niet 'flagrant'. Maar normaal is Lira Bajramaj sowieso maar gedeeltelijk. Lira Bajramaj heeft een heel normale interesse in een jonge vrouw van 23: mode, cinema, lezen, luisteren naar muziek, feesten. Maar haar talent voor het hanteren van een bal is allesbehalve normaal. Dit is net zo bijzonder als haar levensverhaal.
Fatmire Bajramaj is wat mensen in Duitsland een persoon met een migratieachtergrond noemen. Ze is een inheemse Albanese, Moslim- en Duitse nationale voetbalspeler uit Kosovo. Wat meer is, Fatmire, die iedereen Lira noemt, is het glamourmeisje van het Duitse voetbal. Omdat Bajramaj mooi, opwindend, ongewoon en een beetje exotisch is - dat alles betekent haar voorbestemd voor de erepost die haar is aangeboden door de Duitse voetbalbond: ambassadeur voor integratie. In de heren zijn er ook twee, de ex-Braziliaanse Cacau en de Duitse Turken Mesut Özil. Er is alleen een serieus verschil met Lira, afgezien van het geslacht: Özil werd hier geboren, Cacau mocht komen voetballen voor veel geld. Lira Bajramaj is een oorlogsvluchteling. Een vrouw die zich voorbereidt om de beste voetballer ter wereld te worden. Misschien dit jaar, misschien al op dit WK.
Bajramaj komt uit Kosovo, vanuit een klein dorp. "We woonden op de boerderij, mijn grootouders en ooms en tantes leefden allemaal in de buurt," zegt ze, "ik herinner me dat ik toen dacht dat het mooi was." Toen de Balkanoorlog dichterbij kwam toen ze hoorden over de moordpartijen door de Serviërs in andere delen van Joegoslavië, namen hun ouders de beslissing: we moeten vertrekken, er is geen toekomst hier.
In mei 1993 schraapte de vader van Bajramaj zijn laatste geld bijeen en vertrouwde het toe aan een smokkelbende. Hij wilde zijn vrouw en drie kinderen in veiligheid brengen, naar Duitsland, waar familieleden al woonden. Lira was toen vijf jaar oud en gedurende vijf dagen reden de vijf Bajramajs door de helft van Europa. Vlak voor de Duitse grens werden ze gepakt door Tsjechische politieagenten. Met 20 punten konden ze gratis kopen. 20 belachelijke Marks die besloten of ze moesten vluchten naar het oorlogsgebied of naar veiligheid. Als de politieagent 20 punten niet had kunnen betalen, zou voetballer Lira Bajramaj er vandaag waarschijnlijk niet zijn.
Het gezin verhuisde naar de Neder-Rijn, naar Mönchengladbach. De ouders van Lira zorgden er nauwgezet voor dat de kinderen zich aanpasten aan hun omgeving. Het ging zo ver dat haar islamitische moeder cadeaus kocht met Kerstmis en snoep met Pasen. "Er was zelfs een dennenboom," zegt Lira, "mijn moeder zei: de andere kinderen hier hebben er een, dus je zou zoiets moeten hebben." Lira bracht het grootste deel van haar tijd door met haar broers, die al snel voetballen in de club. En waar ze al op de rand stond, deed ze al snel mee. Ben verliefd geworden op het spel. Werd onmiddellijk geïdentificeerd als een talent. Meedoen aan de club door haar vaders hand onhandig te bespelen - ze had nooit verwacht dat ze haar, zijn prinses, deze jongenssport zou toestaan. Twee jaar lang speelde ze stiekem clubvoetbal tot haar vader haar toevallig op het veld zag. De volgende dag kocht hij haar woordenloze, verstandige trainingskleding.
Meer dan een decennium later is de Albanese Lira Bajramaj uit Kosovo twee verschillende dingen: Duitse staatsburgers en een van de beste voetballers ter wereld. "Ik voel me meestal een Duitser", zegt ze. "Als ik met Duitsers sta, ben ik kalm en ontspannen, maar wanneer ik tijd doorbreng met mijn familie, wordt het luid en grappig en chaotisch, wat waarschijnlijk het Albanese deel van mijn leven is."
Duitsland, zegt ze, "is een rustig land, een land waar alles gepland is, in Kosovo doe je iets als je daar zin in hebt, ik hou eigenlijk niet van plannen, maar het maakt deel uit van mijn leven om dat te doen. " Over het algemeen zegt ze ook dat ze meer Duits is dan de meeste buitenlanders: "Ik begrijp niet dat zovelen geen zin hebben om de taal te leren, de mensen op hun manier te begrijpen en iets uit hun leven hier te maken."
Ze heeft iets van haar leven gemaakt.Eerst de Hauptschule, daarna in de avondschool de Realschulabschluss. Is begonnen met lesgeven als belastingassistent. Ze stopte om Duits kampioen, bekerwinnaar, Champions League winnaar, wereldkampioen en Europees kampioen te worden. Eigenlijk heeft ze alles al bereikt, op 23-jarige leeftijd. Is dat niet genoeg? "Nee", zegt ze, "winnen is verslavend, titels zijn verslavend." Ze is slank, bijna zacht, dat is ongebruikelijk voor een voetballer. Maar ze heeft buitengewone vaardigheden. Snel en lastig, de bal kleeft aan haar voet. Ze heeft oog voor haar teamgenoten en plaatst ze vaak op ingenieuze wijze in scène, daarnaast schiet ze veel doelen. Haar grote voorbeeld is een man: Zinedine Zidane. Maar als je ze met een man vergelijkt, is hun spel meer zoals dat van Lionel Messi, de beste voetballer ter wereld.
Hij ontmoette haar de andere dag. In Zürich, dat was in januari, toen FIFA uitgeroepen werd tot World Player of the Year. Bajramaj heeft de shortlist gehaald. Onder de drie beste ter wereld! Daar stond ze naast Birgit Prinz en Marta uit Brazilië, die de trofee vier jaar eerder won. Ook dit jaar weer. "Absoluut goed", zegt Bajramaj, "Marta is gewoon de beste." Vóór de ceremonie werden de genomineerden uitgenodigd voor de FIFA-president. "Messi was erg aardig," zegt ze, "een bescheiden jongen die me beleefd vroeg hoe ik was." De Spaanse kampioenen waren in de zaal, Cristiano Ronaldo ook. En Lira: in het midden. Krass.
Ze trok die avond de aandacht, ook door de korte roze jurk, waarmee ze vastliep. Ze leek meer op een van deze spelersvrouwen, waarmee Bundesliga-kickers graag decoreren. Bajramaj let op haar uiterlijk. Ze besteedt veel tijd aan haar haar en make-up - zij is het boegbeeld van een nieuwe generatie die het spel vrouwelijker maakt. "Ik raak van streek als we niet als vrouw worden gezien", zegt ze, "we spelen in onze eigen competitie en we doen het goed, en damesvoetbal is aantrekkelijk en sexy."
Lira Bajramaj heeft alles in zich om een van de grote sterren van dit WK te worden, misschien de ster. Het zou een goed moment zijn, het absolute hoogtepunt van een jonge en toch zo succesvolle carrière. "Ik speel niet zo lang meer", zegt ze. "Ik wil kinderen hebben en een gezin hebben, en ik wil niet echt wachten tot ik 30 ben." Deze Wereldbeker neemt haar, de volgende in Canada in vier jaar, bij voorkeur nog steeds tussendoor, en in aanvulling op de opleiding tot visagist. "Daarna ben ik 27. Zou het geen goede leeftijd zijn om moeder te worden, toch?" Ze lacht. "Ik denk dat ik net een plan heb ontwikkeld."
De man van het kind is nog steeds vermist. Aanvragers moeten weten dat Bajramaj eerst naar de handen van een man kijkt. Ze moeten worden verzorgd. Gebroken nagels werken niet. "Een vervolgdatum," zegt Lira, "zou vrijwel uitgesloten zijn."
